کلاژن چیست؟ و انواع کلاژن ها کدامند:
کلاژن چیست؟ کلاژن پروتئینی است که در محیط انواع بافت همبند، ولی به میزان متفاوت دیده می‌شوند. سنتز کلاژن به وسیله فیبروبلاست‌ها مشابه ساخت سایر پروتئین‌ها می‌باشد.
سنتز کلاژن توسط سلول‌های استئوبلاست در استخوان، کندروبلاست در غضروف، ادونتوبلاست در دندان، سلول‌های ماهیچه صاف در دیواره رگ‌های خونی و سلول‌های اپی تلیال نیز انجام می‌گیرد.
تاکنون 14 الی 16 نوع کلاژن در انسان شناسایی شده است، که هر کدام در بافت خاصی وجود دارند. تنوع این کلاژنها به دلیل تفاوت در ماهیت پلی پپتیدهای تشکیل دهنده آنهاست. پروتئین کلاژن به صورت رشته‌های کلاژن مشاهده می‌شود. نحوه قرار گرفتن مارپیچ‌ها طوری است که انتهای مولکول‌های مجاور روی هم قرار می‌گیرند. این نحوه قرارگیری باعث می‌شود که رشته‌های کلاژن قابلیت کشش زیادی داشته باشند.
رشته های کلاژن به صورت دستجات متراکم در تاندون ها وجود دارد که با قابلیت کشش بالای خود می‌توانند نیروهای زیادی را تحمل کنند.
معروف ترین انواع کلاژن ها
- کلاژن نوع «I»
- کلاژن نوع «II»
- کلاژن نوع «III»
- کلاژن نوع «V,IV»
کلاژن های نوع 1، 2، 3 و 4 جزء اصلی ترین کلاژنها هستند.
کلاژن نوع I:
این نوع کلاژن در استخوان و وتر وجود دارد و از تعداد زیادی دسته‌های فیبری ساخته شده است که به شکل امواج دریا قرار گرفته اند.
کلاژن نوع II:
این نوع در غضروف شفاف دیده می‌شود و به شکل فیبریل است، «فیبر تشکیل نمی‌شود». این نوع منجر به بیماری‌های
Spondylephyseal Dysplasia, Stickler Syndrome, Kniest Dysplasiaو Achondrogenesis II می‌شود.
کلاژن نوع III:
همان رشته شبکه ای هستند که در غشای پایه یافت می‌شوند این نوع کلاژن از فیبرهای واحد ساخته شده است و منجر به بیماری اهلرز دانلوس نوع IV می‌شود.
کلاژنهای نوع V,IV:
کلاژن های نوع 4 به صورت فیبریل نبوده و احتمالاً غیر پلیمریزه هستند. کلاژن نوع IV در غشای پایه و نوع V در دیواره رگ های خونی جنین دیده می‌شوند. در کلاژن نوع IV، منجر به سندروم آلپورت می‌شود و در کلاژن نوع V، منجر به بیماری اهلرز دانلوس نوع I می‌شود.